Wokół Żeromskiego

Piątkowy wieczór 12 kwietnia 2025r.  wielu Żeromszczaków spędziło w Teatrze Stefana Żeromskiego w Kielcach. Uczestniczyliśmy w czytaniu performatywnym dramatu biograficznego "Siostry pisarza" autorstwa Renaty Głasek - Kęskiej. W dramacie wykorzystano obszerne fragmenty I tomu „Dzienników” Stefana Żeromskiego. Na Nowej Scenie zagrali wspólnie aktorami uczniowie z naszego liceum. Reżyserem wydarzenia był również nasz absolwent Patryk Warchoł . Dla mnie było to wyjątkowe przeżycie, ponieważ nie znałam dobrze wstydliwej młodości Stefana Żeromskiego. Tego nie uczą w polskich szkołach. Tryb życia przyszłego autora "Syzyfowych prac" przyczynił się do oblania przez niego egzaminu dojrzałości.

Filharmonia Świętokrzyska im. Oskara Kolberga ogłosiła w ramach obchodów Roku Żeromskiego  Międzynarodowy Konkurs Kompozytorski „Żeromski 2025” na utwór symfoniczny inspirowany prozatorskim poematem Stefana Żeromskiego  „Puszcza jodłowa”. Patronat nad wydarzeniem objęło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Marszałek Województwa Świętokrzyskiego Pani Renata Janik. Partnerami konkursu został Narodowy Instytut Muzyki i Tańca oraz Polskie Wydawnictwo Muzyczne, a patronat medialny objął Program II Polskiego  Radia i Polskie Centrum Informacji Muzycznej. Jak wyjaśnił dyrektor Filharmonii, Jacek Rogala, inspiracja konkursu przyszła od redaktora Jerzego Daniela ze  Stowarzyszenia Absolwentów  Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego w Kielcach.

W zakończeniu regulaminu konkursu możemy przeczytać:

  PODZIĘKOWANIA

Filharmonia Świętokrzyska składa podziękowanie Stowarzyszeniu Absolwentów I Liceum Ogólnokształcącego im. Stefana Żeromskiego w Kielcach „Żeromszczacy” za inspirację do zorganizowania Konkursu.

Z okazji ogłoszenia przez Sejm RP Roku Stefana Żeromskiego, Muzeum Narodowe w Kielcach zaprasza do udziału w cyklu wykładów poświęconych wybitnemu polskiemu pisarzowi.  W każdą pierwszą niedzielę miesiąca o godzinie 12.00 w Muzeum Stefana Żeromskiego w Kielcach będą organizowane spotkania, podczas których zostaną omówione różne aspekty życia i twórczości Żeromskiego.  W programie wykładów znajdą się tematy dotyczące jego literackiego dorobku, kontaktów z innymi wybitnymi postaciami, życia rodzinnego, a także aktywności społecznej i wpływu na polską kulturę.  

 Harmonogram wykładów  

20 listopada 2024r. w Muzeum Stefana Żeromskiego w Kielcach po raz XXXVIII wręczone zostały Stypendia im. Andrzeja Radka. Wyróżnienia są przyznawane przez Towarzystwo Stefana Żeromskiego. W tym roku otrzymały je cztery dziewczyny z kieleckich szkół. Cieszy nas, że wśród nagrodzonych znalazła się Natalia Siekańska uczennica klasy czwartej biologiczno-chemicznej w I LO.  Należy do grona najlepszych uczniów w klasie i szkole. Jej średnia ocen w ubiegłym roku szkolnym wyniosła 5,2. Kandydatów na stypendystów zgłaszają szkoły: nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy. Jest to młodzież wybitnie uzdolniona, osiągająca znakomite wyniki w nauce, ale również rozwijająca zainteresowania i pasje, często zaangażowana w działalność charytatywną, pochodząca z niewielkich miejscowości województwa świętokrzyskiego, mająca trudniej niż ich rówieśnicy.

Zgodnie z tradycją, stypendium Andrzeja Radka jest przyznawane w pobliżu dnia urodzin lub śmierci Stefana Żeromskiego. Przez 38 lat wyróżniono 511 „Radków”.

Gratulujemy tegorocznym laureatkom: Natalii Stefanowskiej, Weronice Kotas, Martynie Tumulec i oczywiście naszej Natalii Siekańskiej.

Mała, uboga wieś otoczona górami. Na halach owce, w jaskiniach zbójnicy, bajania Sabały i góralskie waśnie. Kto by pomyślał, że ta górska osada stanie się jednym z najważniejszych ośrodków kulturowych i politycznych Polski? Kto by pomyślał, że to właśnie tam narodzą się dzieła wielkie, sztuki wszelakie i wolnościowe idee? W Polsce pod butem zaborców Zakopane było halami nieskrępowanych myśli, turniami wyobraźni i szczytami wolności. Nic zatem dziwnego, że to właśnie tam dumni mieszkańcy Podhala, stali i ci przyjezdni, jako pierwsi powiedzieli: precz z zaborcą! I ogłosili Rzeczpospolitą Zakopiańską z prezydentem Stefanem Żeromskim na czele.

Wolność. Po góralsku - śleboda. Gdzieżby jej szukać, jak nie w Tatrach? U podnóża Giewontu, niczym nieskrępowani, mogli tworzyć artyści, literaci i polityczni ideowcy. W Zakopanem, pod zaborem austriackim, panowała względna swoboda, której w owym czasie Polakom brakowało. 

Do Zakopanego przyjeżdżali dosłownie wszyscy. Letnicy chodzić po górach, chorowici łykać świeże powietrze i hartować ciała w surowym klimacie, inteligenci prowadzić intelektualne dysputy, politycy snuć plany o niepodległej Polsce.

14 października 1864 r. w Strawczynie niedaleko Kielc przyszedł na świat Stefan Żeromski – jeden z najważniejszych polskich pisarzy.

Jego narodziny były szczególnie oczekiwane przez rodzinę, która wcześniej powitała trzy córki: Wincentynę (ur. 1859), Aleksandrę (ur. 1861) i Wacławę (ur. 1863). W rodzinach, takich jak Żeromscy, przyjście na świat chłopca miało ogromne znaczenie. Dla matki oznaczało to spełnienie oczekiwań męża i obowiązku wobec ojczyzny, a dla rodziny – szansę na przedłużenie linii rodowej. Z tych powodów przyszły pisarz był dzieckiem bardzo wyczekiwanym.

Z tej okazji zachęcamy do odwiedzenia Muzeum Stefana Żeromskiego, oddziału Muzeum Narodowego w Kielcach. To doskonała okazja, by poznać życie i twórczość tego wybitnego pisarza! https://mnki.pl/zeromski/

„Jednym z najcelniejszych spacerów dla używających żentycę jest góra Nosal”, zachęcał w 1849 r. Ludwik Zejszner. Nic dziwnego, że Stefan Żeromski przebywając wiosną 1892 r. po raz pierwszy w Zakopanem, 30 kwietnia wybrał się na Nosal. Nie był to znów taki spacer, bo góra, chociaż niewysoka (1206 m), jest bardzo stroma i z którejkolwiek strony podejścia byśmy nie mierzyli, to na długości około 1,5 km mamy ponad dwieście metrów deniwelacji, zaś czas wejścia okazał się o wiele dłuższy od przeciętnych 30 – 40 minut. Stefan pisał następnego dnia do narzeczonej Oktawii: „zacząłem się drapać od strony północnej. Drapałem się pewno z półtory godziny, aż wreszcie wyskrobałem się na sam szczyt i dopiero patrzałem se po okolicy”.

Kolorowy tłum z plecakami prze w górę po wielkich kocich łbach. Byle szybciej na Giewont, bo pod szczytem już pewnie długa kolejka stoi. Nikt na boki nie patrzy. Dopiero w czasie zejścia do Kuźnic część zauważa, że w stojącym wzdłuż drogi ciemnym, wysokim parkanie, znajduje się zachęcająco otwarta brama z napisem: Pustelnia Świętego Brata Alberta. To tutaj Stefan Żeromski umieścił końcowe sceny powieści „Nawracanie Judasza”. Pomiędzy świerkami widać drewniane zabudowania. Najważniejsze to: kaplica Krzyża Świętego i Chatka br. Alberta. W ubogiej kaplicy tylko jeden przedmiot ma wielką wartość artystyczną. To rzeźbiony krucyfiks, dzieło nieznanego artysty, wyszukany przez brata Alberta na strychu klasztoru paulinów na Skałce. Krzyż odnowił Stanisław Witkiewicz, który darzył gorącą sympatią Alberta Chmielowskiego, jako powstańca, artystę i opiekuna bezdomnych. Poznali się w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium. Przed tym krucyfiksem brat Albert spędzał długie godziny, zatopiony w kontemplacji. Ten krzyż opisuje Stefan Żeromski w powieści "Nawracanie Judasza".