Rajd żeromszczaków - 17.08.2022 Barcza - Zagnańsk - Barcza
Dziesiątka Żeromszczaków, sympatyków w Barczy,
nie ma miejscowej z Południowej Barczy Ewy,
godzina na jej przyłączenie ledwie starczy,
wreszcie w komplecie w Zagnańsku się znajdujemy.
Przed głównym kościołem Andrzej turystów wita, 1.
kilka słów o dziejach obiektu, rozbudowie,
napis na dzwonnicy ledwie można przeczytać, 2.
czyj herb nad drzwiami z boku, nikt z naszych nie powie. 3.
Obejście zamkniętego kościoła, dzwonnicy,
grupowa fotka przed świętym Nepomucenem, 4.
podziwianie architektonicznych obliczy,
wnętrz świątyni w innym terminie obejrzenie.
Powolny spacer do Rezerwatu Zachełmie, 5.
bryły kościoła z oddali cud panorama,
wewnątrz dawnej kopalni przypieka piekielnie,
stratygrafia epok w układzie skał widziana.
Niektórych zadziwiają ślady tetrapoda, 6.
widoczne po jego wyjściu z wody na skale,
pochylonych warstw skalnych niezwykła uroda,
lecz żeby pływał, chodził - nie mieści się w pale.
Po wyjściu z wyrobiska w kierunku szczytu Chełm, 7.
z murowanej kapliczki gipsowy anioł znikł,
Zosia postanawia stanąć w murach jednym tchem,
próba nie wyszła, o mało nie zrobiła fik.
Grupa już wysoko na wyrobiska grani,
widok na rezerwat w dole i kościół ponad,
trochę dalej krzyż papieski, J.P. II w dani, 8.
stan Świętokrzyskich Leśników go ufundował.
Klapnięcie na ławkach, trawie. Szybkie śniadanie.
Kawa, herbata, mineralka, napój winny,
kanapek, ciasteczek, jabłek konsumowanie,
a parę kroków dalej punkt triangulacyjny. 9.
Przy szczycie kapliczka z Markiem Ewangelistą, 10.
ścieżka wśród tarnin, dzikich drzewek na Lekomin,
za torem kolejowym do Barczy już blisko, 11.
od malin, jeżyn, mirabelek nikt nie stroni.
Chętni czynią fotki floksom, krwawnicom, ślazom,
przejście starotorzem kolejki pod „Siódemką”,
granice Rezerwatu Barcza się ukażą, 12.
przez chwilę wśród ostów, pokrzyw - ścieżyną krętą.
Za nami już stara kopalnia pełna brudów,
po lewo drewniana willa wuja Jagody,
wspinaczka wymagająca większego trudu,
zalana kopalnia „Baryła” pełna wody. 13.
Chwila wytchnienia nad wodą, wypitki, jadła,
i dalszy spacer po rezerwacie w dół, w górę,
zwinne zaskrońce, ropuch i innych żab stadła,
Tania leżąca ... Ależ wykręciła numer !
Andrzej jakby trzymał rezerwat w jednym palcu,
prowadzi przez rozdoły, dawne torowiska,
stajemy na moment przy pomnika - ostańcu, 14.
trzon punktu geodezyjnego, fotka z bliska.
Wkoło ślady kamieniołomu „Przy Pomniku”, 15.
za potokiem kolejne wyrobisko „Rampy”, 16.
toń jeziora po eksploatowanym „Byku”, 17.
rozłożysty różowy łuskiennik - drzew wampir.
Na pochyłości torowisko „Funikular”, 18.
kolejka bez napędu tu funkcjonowała,
Renia próbuje buka nad wodą rozbujać,
w mig ujęcie, na szczęście w czas się wycofała.
Przewodnik Roch notatki jakieś produkuje,
dodatkowo z nożem i torbą grzybów szuka,
Rysiu na okazałym pniu buka szczytuje,
obok górka z kamieni ... Andrzeja czas słuchać ! 19.
„Jesteśmy na zachodniej kulminacji Barczy, (szczytu)
tę górkę Baryczką nazwiemy, będzie nasza !” (Żeromszczaków)
Roch wyciąga butlę „Byczej Krwi”, wszystkim starczy, (Egerska Bycza Krew - wino węgierskie)
Wiwat Zosia ! Tu będziemy gości zapraszać !
Rysiu długi o miłości wiersz deklamuje, 20.
Roch z o wiele krótszym momentalnie wychodzi, 21.
Andrzej na szczycie Baryczki flagę montuje,
na podniosłych wspomnieniach z lat szkolnych czas schodzi.
Ostatnie smakołyki, ciasteczka, jabłuszka,
do Rochowej małej Yariski trzeba wracać,
kierowcy z nim pojadą po własne cacuszka, (auta pozostawione w Zagnańsku)
tymczasem Zosia czas na snuciu planów skraca.
Koniec rajdu, auta do Kielc powracają, (jedno do Suchedniowa)
Roch wspomagany przez innych z masą kozaków,
Żeromszczacy, ich szefowa dobrze się mają,
edukacyjne rajdy nabierają smaku.
Stanisław Janusz Komorowski „Roch”
Żeromszczak i Przewodnik Świętokrzyski PTTK
Kielce, 18.08.2022 patrz str. 3 - Przypisy
PRZYPISY :
1. Kościół pw. św. Rozalii Dziewicy i św. Marcina Wyznawcy, I-a kaplica - 1380, bp Florian
z Mokrska (1367/82), modrzewiowy - 1664 i początek parafii, murowany - 1668/76, bp Andrzej
Trzebicki (1658/79), I-a rozbudowa - 1898/1908, obecny kształt - 1951/57, dzwonnica wolno-
stojąca - 1900.
2. Data wyryta na kamieniu dzwonnicy - 1736, ale to tylko użyty kamień ze starego kościoła.
3. Herb Łabędź nad bocznymi drzwiami do pierwszego kościoła to herb bpa Andrzeja Trzebickiego.
4. Figura z kamienia św. Nepomucena z 1774, na zewnątrz murowanego ogrodzenia kościoła.
5. Rezerwat „Zachełmie”, przyroda nieożywiona-2010, 7,95 ha, koniec wydobycia w kopalni-1978,
całkowite zakończenie działalności-1986.
6. Ślady tetrapoda na skałach dolomitowych z okresu dewonu, 395 mln lat temu.
7. Góra Chełm, szczyt Pasma Klonowskiego, 399 m, za Rezerwatem Zachełmie.
8. Krzyż papieski z modrzewia, dar leśników dla papieża Jana Pawła II, 1920 - 2005, od 2014
na zachodnim zboczu Góry Chełm.
9. Wieża triangulacyjna na wierzchołku Góry Chełm.
10. Metalowa kapliczka ze św. Markiem Ewangelistą i lwem obok niego obok szczytu Chełm.
11. Tor główny kolei Kielce - Warszawa.
12. Rezerwat „Barcza”, przyroda nieożywiona, 1984, 15 ha, kilka dawnych kamieniołomów, skały
dolnodewońskie, piaskowce kwarcytowe, warstwy iłowców, mułowców.
13/16/17. Kamieniołomy „Baryła”, „Rampa”, „ Byk” - obecnie jeziora poeksploatacyjne, głębokości
do 25 m.
15/16. Punkt geodezyjny na wysokości 327 m, z zachowanymi resztkami murowanego cokołu
(pomnika), stąd nazwa kamieniołomu obok „Pod Pomnikiem”.
18. Włoska nazwa kolejki bez napędu, na zasadzie przeciwwagi, zachowane do dziś torowiska bez szyn.
19. Góra Barcza, szczyt Pasma Klonowskiego, 465 m, obok z przyniesionych przez Żeromszczaków
kamieni mała „Baryczka” z polską flagą. Wierszyk Jagody na tę okoliczność :
O Świętokrzyska góro,
Góry Barczy córo,
nadaję Ci imię Baryczka !
20. Fragment wiersza Ryśka o miłości :
Niechaj samotni się rozglądają,
i towarzyszy (towarzyszek) sobie szukają !
21.Wierszyk Rocha, też o miłości :
Pytali dziadka, powiedz starowino,
co byś ty wolał, czy miłość czy wino ?
Dziadek ciut gniewnie rozchmurzył zmarszczki na swym czole,
powiada : miłość wolałem, ale wino wolę !