Franciszka Józefa z Katerlów, matka Stefana Żeromskiego.
29 stycznia 1833 roku w Boczkowicach, niedaleko Włoszczowy, przyszła na świat Franciszka Józefa z Katerlów, matka Stefana Żeromskiego.
Kobieta, pochodząca ze zubożałej szlacheckiej rodziny z herbem Róża-Poraj, wyszła za mąż za Wincentego Żeromskiego. Z tego małżeństwa urodziło się pięcioro dzieci – cztery córki oraz syn Stefan.
Matka pisarza była jego pierwszym nauczycielem życia, języka polskiego, historii ojczystej i tradycji szlacheckiej. To dzięki jej staraniom rozpoczął edukację w szkole, w której zaszczepiono w nim miłość do literatury. Jej wpływ na rozwój Stefana, zarówno jako pisarza, jak i człowieka, był ogromny i trwały.
Franciszka Józefa, cierpiąca na nieuleczalną gruźlicę, zmarła przedwcześnie w 1879 roku, co było ogromnym ciosem dla rodziny Żeromskich. Słowa Stefana z jego Dzienników oddają tę stratę:
„Wśród kwiatów stał nasz biały dworek, a w dworku wśród kwiatów zapachów mieszkało nasze szczęście… Dziś kwiatów nie ma, bo nie ma szczęścia, a szczęścia nie ma, bo nie ma matki…” (13 sierpnia 1883).
Ze strony:
fot. udostępniona przez Kazimierę Zapałową