Wycieczka warszawskimi śladami Stefana Żeromskiego 11.10.2014

Chcemy uczcić Twą pamięć, patronie Stefanie,

do Warszawy  w Twe miejsca pobytu zdążamy,

dzisiaj równouprawnienie, przeważają panie,

przygotowanego przewodnika słuchamy.                

      Dzisiejszy zamek dostojniejszy jak tamtejszy,         

      w którym pod koniec życia już sławny mieszkałeś, 

     pokój na górce był Ci najodpowiedniejszy, 

     na ogród, Wisłę, Pragę patrzyłeś, myślałeś ...

I przekładałeś na papier obrazy z życia,

z dzieciństwa, młodości, szkół, Świętokrzyskiej Puszczy,

czasami miałeś dosyć na tym świecie bycia,

pełnego ciągłej walki, podłości - a juści !

            Słuchamy monodramu „Ech Leśnych” jak Ciebie,

            kunszt warszawskiego aktora niezwykle świetny,

            jakbyś pociągał za sznurki, kierując w niebie

            jego aparycją, wymową, gestem skrzętnym.

Zwiedzamy potem cały zamek, sale, zbiory,

ważniejszych królów polskich w Sali Marmurowej,

Salę Wielką, Rycerską, Chronosa walory,               

zestaw haftowanych orłów w Sali Tronowej.                      (86 orłów na zaplecku i na baldachimie)

            Cudowne drewniane posadzki, aż strach stąpać,

            gabinet króla Stanisława Augusta,

            z zachowanych płócien kolekcja skąpa,

            w licznych książkach władca wzbogacał gusta.

W sypialni ciemna jak miód boazeria z cisów,

w Sali Audiencjonalnej okrągły plafon,                            (apoteoza pokoju, L. Wałęsa jako Turek)

podobizna Wałęsy  z okresu kryzysu,

obrazy Canaletta to prawdziwy fason.                    

Zachodzimy też do kaplicy w Wieży Grodzkiej,                

            z insygniami i mieczem koronacyjnymi,

            z sercem przywódcy Insurekcji Kościuszkowskiej,             

            które w sto lat po śmierci wodza umieścili.

Historyczne sale : Sejmowa, Senatorska,

próg, gdzie Rejtan broni niepodległości kraju,

obraz „Konstytucja ...” - Matejki złota rączka,                     (Konstytucja 3 Maja, słynny obraz Jana Matejki z roku 1891)

zadowolenie z przyjęcia - jak uczta w raju.                       

            Idziemy Stefanie Twoim szlakiem po mieście,

            rzut oka na zegar na Wieży Zygmuntowskiej,

            na godzinę jedenastą piętnaście; wreszcie                        (17.09.1939 zegar się zatrzymał)

            na bohatera Insurekcji Kościuszkowskiej.                          (pomnik Jana Kilińskiego z 1934)

U Kapucynów serce Jana Sobieskiego,                       

a na Placu Krasińskich - pałac i katedra,                       

na Długiej 42 pierwszy adres Żeromskiego,               

przed - Powstania Warszawskiego pomnik-tragedia. 

        Biblioteka Zamojskich, gdzie Stefan pracował,       

       profesor Korzon przymuszał  do pracy,                   

       po Ogrodzie Saskim tak często spacerował,            

       szukał oddechu od żrącej biedy i  rozpaczy.

Widział wtedy Żeromski w Piłsudskim ratunek,

wstępując do służby legionowej w Krakowie,        

czuł, że Warszawski Sobór Aleksandra runie,         

padł i Pałac Saski w Drugiej Wojnie Światowej.     

        Dziś chlubą czasów Grób Nieznanego Żołnierza,               

       gdzie władze, mieszkańcy oddają cześć przeszłości,           

        dalej kawiarnia „Ziemiańska”, często tu Stefan zmierzał,   

         wydawcy Mortkowicza też tu były włości.                                  (Jakub Mortkowicz 1876/1931, z Opoczna-księgarz,

                                                                                                                                                                                     wydawca)

 „Astoria” - miejsce spotkań wieszcza z Makuszyńskim,

„Pod Pikadorem” wysłuchiwał Skamandrytów,

kibicował swoim rzutkim milusińskim,

a w kawiarni „Kresy” rozgryzał polityków.

        Kręcimy się w rejonie twej biedy i wzgardy,            (ul. Zgoda 11, Chmielna 36)

        gdy brakowało chleba, herbaty, wszystkiego,

        piękne zachody słońca - Ty niemy i hardy,

        a obok zapach przemysłu Wedlowskiego.                (przy ul. Szpitalnej)

Wreszcie Smolna, przytulna kawiarnia „Udziałowa”,

poznałeś tu Annę, matkę córki Moniki,

szukałeś tu też u Bema dobrego słowa,                    (ul. Smolna 12, adres prof. gimnazjum kieleckiego Antoniego Gustawa Bema)

naprzeciw twoja szkoła i marne wyniki.                  

                                                                                             (ul. Smolna Dolna 3 ze Szkołą Weterynaryjną-1886 Szkoła;

        Nie ma dziś słynnej Weterynaryjnej Szkoły,             1886 Instytut - Żeromski przerwał w nim naukę)

         rozpościera się teraz tutaj Park Kultury,                    

        wyżej Muzeum Wojska Polskiego cokoły,                           

Wnet kościół Ewangelicki, bazar „Kercelak”,                ( największy bazar przedwojennej W-wy1867-1944)

w erze elekcyjnej płaskie pola z młynami,                                                        

rolnicza dzielnica w przemysłową się zmienia,

wraz z Cmentarzem Ewangelicko-Reformowanym.            (grób m.in. Żeromskich)

        Cześć Ci Piewco Kielecczyzny, w Warszawie złożony,

       Cześć Wam Wszystkim: Stefanie, Anno i Moniko,

        z Twego Gimnazjum przesyłamy Wam ukłony,

       bez Was wciąż przeszkody, drogi wiodą donikąd !

   Brońmy wspólnie Małej Świętokrzyskiej Ojczyzny,

   pamięć o Was Najdrożsi nigdy nie zaginie,

    odrzucamy precz przeróżne antagonizmy !

    Jesteście Wzorem ! Niech się święci Wasze Imię !

Kielce, 16.10.2014

Przewodnik Świętokrzyski, Żeromszczak

Stanisław Janusz Komorowski „Roch”

A w drodze powrotnej były lody  i bezy w Białobrzegach!  Pycha- polecamy!!!.

Poniżej fotograficzna relacja  Tomka Rutczyńskiego.