W maju, podczas zachodów, często odzwierciedlały się na niebie wydarzenia ziemskie – zamęt w polityce i zamęt w  pogodzie. Pojawiały się dziwne formy chmur, chmurek i niebywałe kształty zachodzącego słońca. Można było powtarzać za Marcinem Okoniewskim: „Zachód słońca wyglądał dziś, jakby wyszedł spod pędzla malarza, który wypił o jedną lampkę wina za dużo.” (Lato dni ostatnich).

Jacek Jopowicz

Chłodny, deszczowy maj w całej Polsce, a w Tatrach jeszcze zimniej i co trochę pada śnieg przykrywając ten pozostały z zimy oraz skały i kosodrzewinę. Tego świeżego nie jest dużo, bo przybywa około kilkanaście centymetrów, a w ciągu dnia, kiedy cieplej, poprzedni się topi. Chmury wiszą nisko  zakrywając przeważnie szczyty do połowy, często niżej, a czasem zniżają się do powierzchni stawów. Tak jest i w Zachodnich i w Wysokich Tatrach. Za to w niżej położonych dolinach zieleni się trawa i kwitną kwiaty.

Gdyby w 1892 roku opady trwały tak jeszcze w końcu maja, rozpaczałby Stefan Żeromski. Po raz pierwszy będąc w Zakopanem, od 25 kwietnia wyczekiwał, aż stopią się zimowe śniegi, by móc odbyć wycieczką do Morskiego Oka. Jak wiemy, wyruszył dopiero 13 czerwca, ale i tak z duszą na ramieniu, wspomagany przez przewodnika Jakuba Gąsienicę, („Gdyby nie on – już by Stefusiów mózg orłowie na Zawracie dziobali”.) musiał przejść Zawratowy Żleb po śniegu.

28.05.2025 r. w Muzeum Narodowym, w Dawnym Pałacu Biskupów Krakowskich w Kielcach gościła Pani Minister Marta Cienkowska – podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Pani Marszałek Województwa Świętokrzyskiego Renata Janik. Spotkanie oficjalnie rozpoczęło realizację projektu „Żeromski odNowa” – dzięki któremu willa dyrektora kieleckiego Gimnazjum Rządowego zostanie zmodernizowana i przekształcona w nowoczesne Muzeum Stefana Żeromskiego, oddział Muzeum Narodowego w Kielcach.

Projekt został dofinansowany w ramach Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat i Środowisko na lata 2021–2027.

Jest to duży projekt inwestycyjny, wart ponad 57 mln zł. Ponad 26 mln zł będzie dofinansowane z Funduszy Europejskich.  To będzie specjalne miejsce, żeby uhonorować, upamiętnić, mówić i uczyć o Stefanie Żeromskim.

Pani Minister Marta Cienkowska zwróciła uwagę, że tworzenie Muzeum Stefana Żeromskiego jest trudnym przedsięwzięciem. Pogratulowała autorom projektu, bo jak mówiła, jego napisanie było bardzo skomplikowane, a wniosek został bardzo dobrze przygotowany.

24 maja w piękny sobotni dzień wehikuł czasu przeniósł nas w późne lata siedemdziesiąte. Żeromszczacy 45 lat po maturze, absolwenci z klasy IV B i kilka osób z IV E spotkali się najpierw w murach swojej szkoły. Zwiedzili nową część liceum z naszą wymarzoną halą sportową i nowoczesnymi salami dydaktycznymi. Z sentymentem zwiedzali też starą część szkoły. Porównywali jak było kiedyś, a jak jest obecnie. Na dłużej zasiedli w ławkach sali chemicznej na drugim piętrze. Jak przystało na absolwentów klasy matematyczno – fizycznej najmilej wspominali nauczycieli przedmiotów ścisłych profesora Jana Wójcika i Tadeusza Juszczyka. Przez lata nic się nie zmieniło, relacje pozostały takie same, niekończące się rozmowy, wiele pięknych wspomnień i wzruszeń znakomita atmosfera. Czas płynął szybko i trzeba było opuścić szkołę. Druga część spotkania zaplanowana była w niezwykle gościnnych progach Europejskiego Centrum Edukacji Geologicznej UW w Chęcinach. Miejsce piękne. Wszystko przemyślane i przygotowane. Było tak jak być powinno: rodzinnie, radośnie, życzliwie ale też wzruszająco i sentymentalnie. Dziękujemy z wspólne spotkanie i już czekamy na kolejne związane z jubileuszem LO im.

Bardzo ciężko wrócić do rzeczywistości po niezwykłym wieczorze i fantastycznej podróży do magicznego świata sztuki Rafała Olbińskiego, do którego Mistrz zaprosił nas za sprawą Magdaleny Fudali i swojej najnowszej książki „Mój Nowy Jork”. Miejsce spotkania też ma znaczenie, bo rozgościliśmy się w pięknie odnowionych wnętrzach Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach.

To była uczta dla zmysłów, spotkanie przyjaciół, zaczarowany świat sztuki i Nowego Jorku.

Wszystko ozdobione muzyką jazzową w wykonaniu Oli i Wojtka Lipińskich czyli Lipińscy Music oraz niezwykłym głosem Andrzeja Platy, który odczytał fragmenty książki.

W tle przewijały się wybrane z wielu fantastycznych prac obrazy Mistrza, dobrze znanego i uznanego na całym świecie a pochodzącego z Kielc, absolwenta naszej szkoły I Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Kielcach, o której już na wstępie wspomniał i do której wielokrotnie podczas rozmowy wracał.

Cieszymy się, że spotkanie zorganizowane było w ramach obchodów jubileuszowych 300-lecia Szkoły i że Stowarzyszenie Absolwentów „Żeromszczacy” objęło Patronatem to wyjątkowe wydarzenie.

Las Pasma Posłowickiego – od Stadionu po Kawetczyznę, Dyminy, Słowik, Białogon. Miejsce spacerów, wycieczek i wagarów z czasów Dygasińskiego, Żeromskiego, Gajzlera, Hendlera, Jażdżyńskiego, Pierścińskiego, także i mojego rocznika, a zapewne jeszcze wcześniejszych i późniejszych, nazwijmy ich ogólnie, żeromszczaków.

Wystarczy wejść tam z którejkolwiek strony, by zanurzyć się w zieleni i świeżym powietrzu.

Jacek Jopowicz

         Jan Gajzler

    Kielce (fragment)

…O tajemnicze rozdoły

Karczówki, Wietrzni, Kadzielni,--

lasy Słowika, Dymin, Telegrafu!...

…gdzie żeśmy się zgubili, młodością weselni,

święte bractwo wagarów, ekstry i palanta?---

--rycerze śmiałych przygód i ślepego trafu,-

żeglarze snów czarownych…, cudnych lat majaki,

gdy się śniła wciąż nowa w fantazji Atlanta…

W galerii

Stefan Żeromski tak wspominał na stronach Puszczy Jodłowej drogę do  domu przez Radostową: „Jestem oto u jej podnóża w Leszczynach, w Mąchocicach, w Bęczkowie – jestem na pierwszym garbie, na drugim, na trzecim – jestem niedaleko wierzchołka - jestem na szczycie! Widzę już mój kres i mój cel: rodzinny dom. Schodzę z rozmachem w dół”.

A my wejdziemy na Radostową ścieżką od zachodu, od mieniących się wód Lubrzanki, bo przecież wszystkie drogi prowadzą… na szczyt. Z podejścia widać w prześwicie drugą „górę domową” zwaną dawniej Kamieniem, a teraz to Dąbrówka z Klonówką, całkowicie pokryte lasem. I na szczycie Radostowej wokół widać to samo – gęsty las. Ani rodzinnego domu Stefan by nie ujrzał, ani nie mógłby do niego swobodnie zbiec przez splątane krzewy i drzewa. Jedynie od strony południowej las kończy się po kilkudziesięciu metrach od szczytu.

Żeby rozejrzeć się wokół, trzeba wejść na sąsiednią Wymyśloną. Stąd mamy widoki niemal jak Żeromski z Radostowej: na Łysicę, Miejską. Psarską, Sieradowską, Bęczków, Krajno, Wilków, Ciekoty i oczywiście na wielką górę zieleni – Radostową.

Jacek Jopowicz

 To będzie spotkanie przyjaciół, wielbicieli sztuki i wszystkich, którzy chcą z nami tworzyć ten wieczór. .

Rafał Olbiński w Nowym Jorku zakochał się, gdy pod koniec lat 70. pierwszy raz pojechał tam na wystawę plakatów twórców związanych z JAZZ FORUM. Nie mógł wówczas wiedzieć, że zatrzyma go tam stan wojenny i spędzi w NYC ponad trzydzieści lat. To właśnie za oceanem kariera Rafała nabrała rozmachu, a dobra passa trwa i zamienia się w coraz to nowe projekty artystyczne, choć dziś artysta dzieli już swoje życie między Polską, Martyniką i tylko czasem zagląda do NYC.

Właśnie tego nowojorskiego okresu dotyczy książka, której kielecka premiera odbędzie sią 15 maja 2025 o godz. 18.00 na Dużej Scenie Teatru im. Stefana Żeromskiego w Kielcach.